Sự khác biệt giữa Robusta và Arabica

Sự khác biệt giữa Robusta và Arabica

Cà phê, thức uống yêu thích của hàng triệu người trên khắp thế giới, được tạo ra từ hạt của cây cà phê. Mặc dù có hơn 100 loài cây cà phê khác nhau, nhưng hai loài được trồng phổ biến nhất là Robusta và Arabica. Cả hai đều mang đến hương vị độc đáo, được yêu thích bởi những đối tượng khách hàng riêng biệt. Tuy nhiên, sự khác biệt giữa chúng không chỉ nằm ở hương vị, mà còn ở nhiều khía cạnh khác, tạo nên sự đa dạng và phong phú cho thế giới cà phê.

Nguồn gốc và lịch sử

Arabica

Arabica là loài cà phê cổ xưa và phổ biến nhất trên thế giới. Được cho là có nguồn gốc từ Ethiopia, Arabica được trồng lần đầu tiên ở vùng núi cao của Ethiopia, sau đó lan rộng khắp thế giới qua các con đường thương mại.

Theo truyền thuyết, một người chăn cừu đã phát hiện ra tính năng tỉnh táo của hạt cà phê Arabica khi thấy đàn cừu của mình trở nên năng động và hoạt bát hơn sau khi ăn phải các quả cà phê. Từ đó, loài cà phê này đã được trồng và phát triển rộng rãi.

Robusta

Tên gọi Robusta phản ánh sự mạnh mẽ và khả năng chống chịu cao của loài này. Robusta có nguồn gốc từ Trung Phi và được phát hiện vào thế kỷ 19. So với Arabica, Robusta có sức sống mạnh mẽ hơn, ít bị ảnh hưởng bởi sâu bệnh và thích nghi tốt với khí hậu nóng ẩm.

Robusta được đưa vào trồng rộng rãi khi các vườn cà phê Arabica bị tàn phá bởi một đại dịch nấm bệnh vào cuối thế kỷ 19. Robusta đã trở thành một lựa chọn thay thế quan trọng nhờ khả năng chống chịu tốt hơn.

Đặc điểm cây trồng

Arabica

Chúng ta có thể nói Arabica là giống cây cà phê khó tính hơn. Chúng cần điều kiện khí hậu mát mẻ, độ ẩm cao và đất màu mỡ để phát triển. Arabica thường được trồng ở độ cao từ 600 đến 2000 mét trên mực nước biển.

• Cây Arabica có chiều cao từ 3 đến 5 mét, với lá nhỏ và mịn màu xanh đậm.

• Quả chín có màu đỏ tía hoặc đỏ sẫm, chứa đựng hai hạt cà phê bên trong.

• Cây Arabica cần được che nắng để phát triển tốt nhất.

Robusta

Cây Robusta dễ trồng hơn, có khả năng chịu nắng nóng và khô hạn tốt. Chúng có thể phát triển ở độ cao thấp hơn, từ 200 đến 800 mét.

• Cây Robusta cao từ 6 đến 10 mét, với lá to và thô hơn so với Arabica.

• Quả chín có màu đỏ tối hoặc đen, chứa đựng một hạt cà phê lớn bên trong.

• Robusta có năng suất cao hơn so với Arabica, nhưng hạt cà phê thường nhỏ hơn.

Hương vị và cấu trúc

Arabica

Cà phê Arabica nổi tiếng với hương vị tinh tế và đa dạng. Nó có hương vị ngọt, hơi chua và đôi khi có vị đắng nhẹ.

• Hương vị của Arabica thường được mô tả với các ghi chú như hoa quả, caramel, sô-cô-la và hạt dẻ.

• Cấu trúc của Arabica thường mịn và nhẹ hơn so với Robusta.

• Hàm lượng caffein trong Arabica thấp hơn, khoảng 1,2% so với trọng lượng khô.

• Hạt cà phê Arabica hơi dài, có hình dạng bầu dục với rãnh sâu có hình chữ S.

Robusta

Robusta có hương vị mạnh mẽ, đậm đà và đôi khi hơi đắng. Nó thường được mô tả có hương vị gỗ, lạc và hạt dẻ.

• Hương vị của Robusta thường ít đa dạng hơn so với Arabica, nhưng mang lại sự đậm đà và sâu lắng.

• Cấu trúc của Robusta thường đậm đặc và đầy đặn hơn.

• Hàm lượng caffein trong Robusta cao hơn, khoảng 2,2% so với trọng lượng khô.

• Hạt cà phê Robusta nhỏ hơn hạt Arabica, có dáng hơi tròn với rãnh thẳng.

Arabica vs Robusta cũng có thể dễ dàng phân biệt bởi màu sắc nữa. Nếu khi rang ở cùng một nhiệt độ thì màu của Arabica luôn nhạt hơn so với Robusta. Bởi vì kết cấu hạt Arabica khá chắc chắn, độ nở kém nên luôn ở trạng thái nhạt màu hơn Robusta là vậy.

Quy trình sản xuất

Arabica

Quá trình sản xuất cà phê Arabica khá tỉ mỉ và công phu. Các bước chính bao gồm:

1. Thu hoạch: Quả cà phê chín được hái thủ công hoặc bằng máy, đảm bảo chỉ thu hoạch những quả chín đều.

2. Tách vỏ: Quả cà phê được tách vỏ bằng phương pháp ướt hoặc khô.

3. Sấy khô: Hạt cà phê được sấy khô để đạt được độ ẩm thích hợp.

4. Rang: Hạt cà phê được rang ở nhiệt độ cao để phát triển hương vị và màu sắc đặc trưng.

5. Xay: Hạt cà phê được xay thành bột mịn để pha chế.

Robusta

Quy trình sản xuất cà phê Robusta tương tự như Arabica, nhưng thường đơn giản hơn và ít công phu hơn. Các bước chính bao gồm:

1. Thu hoạch: Quả cà phê Robusta thường được thu hoạch bằng máy móc.

2. Tách vỏ: Phương pháp ướt được sử dụng phổ biến hơn để tách vỏ.

3. Sấy khô: Hạt cà phê được sấy khô bằng nhiệt hoặc ánh nắng mặt trời.

4. Rang: Hạt cà phê Robusta thường được rang ở nhiệt độ cao hơn để tạo ra hương vị đậm đà.

5. Xay: Hạt cà phê Robusta được xay thành bột để pha chế.

Sự phổ biến và sử dụng

Arabica

Arabica chiếm khoảng 60-70% sản lượng cà phê trên thế giới và được coi là loại cà phê cao cấp. Hương vị tinh tế, đa dạng và phức tạp của Arabica đã thu hút rất nhiều người yêu cà phê khắp nơi trên thế giới.

Cà phê Arabica thường được sử dụng để pha espresso, cappuccino và các loại cà phê đen. Những hạt cà phê Arabica chất lượng cao thường được bán theo từng gói riêng biệt với giá cao.

Robusta

Robusta chiếm khoảng 30-40% sản lượng cà phê trên thế giới và thường được sử dụng trong các loại cà phê hòa tan và cà phê pha phin. Với hương vị mạnh mẽ và đắng, Robusta thích hợp cho những người yêu thích cảm giác mạnh mẽ từ cà phê.

Ngoài ra, Robusta cũng được sử dụng để tạo ra các loại cà phê hòa tan và cà phê espresso để tăng thêm hương vị và độ đậm đà.

So sánh Arabica và Robusta

Thời điểm mua cà phê để đảm bảo hương vị ngon nhất

Cà phê thường được thu hoạch một lần mỗi năm, và hạt cà phê chín dần trong khoảng thời gian ba tháng. Do chỉ có một vụ thu hoạch, hương vị của cà phê sẽ giảm dần về cuối năm do hạt cà phê đã cũ.

Ví dụ, cà phê Việt Nam trồng ở vùng Gia Lai và Kon Tum thường được thu hoạch vào tháng 10 đến tháng 12. Sau khi thu hoạch, hạt cà phê sẽ được sơ chế và lưu kho thêm 2 tháng để ổn định hương vị, trước khi đem bán. Như vậy, phải mất gần 4 tháng, tức là khoảng tháng 3-4, chúng ta mới có cà phê mới để uống.

Hiểu rõ quy trình này giúp chúng ta không ngạc nhiên khi thấy chất lượng cà phê giảm dần về cuối năm, và cũng cung cấp thông tin hữu ích về thời điểm và địa điểm tốt nhất để mua cà phê.

Kết luận

Trên đây là một số điểm khác biệt quan trọng giữa hai loại cà phê phổ biến nhất trên thế giới: Arabica và Robusta. Dù cả hai đều mang lại hương vị đặc trưng và độc đáo, nhưng từng loại lại có những đặc điểm riêng biệt, phục vụ cho sở thích và nhu cầu khác nhau của người tiêu dùng.

Việc hiểu rõ về sự khác biệt giữa Arabica và Robusta không chỉ giúp bạn lựa chọn loại cà phê phản ánh đúng gu thưởng thức của mình mà còn giúp bạn tôn trọng công sức và quy trình sản xuất đằng sau mỗi tách cà phê thơm ngon. Hãy cùng khám phá thế giới cà phê đa dạng và phong phú thông qua việc thưởng thức Arabica và Robusta, hai loại cà phê tuyệt vời này!